12 inwestycji na łączną kwotę unijnego wsparcia ponad 136 mln zł – to projekty wybrane do dofinansowania w ramach pierwszego naboru w działaniu 2.2. Adaptacja do zmian klimatu, programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej. Inwestycje pomogą w odbetonowaniu miast i ich zazielenieniu. Będą też sprzyjać ochronie bioróżnorodności.
Nabór skierowany był do miast średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze (o liczbie mieszkańców wyższej niż 20 tysięcy, ale nieprzekraczającej 100 tysięcy) oraz do miast: Mława, Siedlce i Suwałki jako miast subregionalnych z podregionów z najwyższą kumulacją gmin zmarginalizowanych. W naborze mogły też składać wnioski miejscowości o statusie uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej. Nabór prowadzony był w trybie konkurencyjnym od 31 lipca do 31 października 2023 roku.
Lepszy klimat w Polsce Wschodniej
Wyniki naboru Do dofinansowania wybrano 12 projektów na łączną kwotę 176,6 mln zł, w tym wartość dofinansowania z Funduszy Europejskich (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego) to 136,2 mln zł. Miasta zrealizują kompleksowe inwestycje, które z wykorzystaniem metod naturalnych pomogą zwiększyć ich odporność na zmiany klimatu: będą likwidować miejskie wyspy ciepła, ułatwią wsiąkanie wody w grunt, zapobiegną jej odparowywaniu w okresie suszy oraz gromadzeniu się na powierzchni z czasie ulewnych deszczy. Dodatkową korzyścią z inwestycji będzie to, że mieszkańcy zyskają nowe tereny do rekreacji i odpoczynku. Pomogą one też chronić różnorodność biologiczną w miastach.
W ramach inwestycji miedzy innymi: zrewitalizowane zostaną parki miejskie, powstaną ogrody deszczowe, parki kieszonkowe, zbiorniki retencyjne oraz kanalizacja deszczowa. Powstaną zielone przystanki komunikacji miejskiej, nowe nasadzenia, a już istniejące powierzchnie betonowe i wybrukowane zostaną rozszczelnione.
Wybrane projekty, wg województw, to:
woj. lubelskie:
- Miasto Chełm – Chełm dla Klimatu – Rewitalizacja Parku Międzyosiedlowego na Os. XXX-lecia w Chełmie – kwota projektu: 15 mln 488 tys. zł, w tym EFRR: 12 mln 074 tys. zł;
- Gmina Miasto Biłgoraj – Zagospodarowanie terenu Szkoły Podstawowej nr 5 im. Ks. Jana Twardowskiego w Biłgoraju z uwzględnieniem rozwoju zielonej i zielono-niebieskiej infrastruktury – kwota projektu: 5 mln 951 tys. zł, w tym EFRR: 5 mln 57 tys. zł;
woj. mazowieckie:
- Miasto Siedlce – Budowa zbiorników retencyjnych przy obiektach użyteczności publicznej/ oświatowej w Siedlcach – kwota projektu: 7 mln 16 tys. zł, w tym EFRR: 5 mln 964 tys. zł;
- Gmina Miejska Ciechanów – Ciechanów – więcej zieleni i wody, mniej betonu – kwota projektu: 12 mln 729 tys. zł, w tym EFRR: 10 mln 476 tys. zł;
- Miasto Mława – Zintegrowane przedsięwzięcia infrastrukturalne dostosowujące teren Miasta Mława do zmian warunków pogodowych poprzez poprawę retencji i zarządzanie wodami opadowymi – kwota projektu: 29 mln 665 tys. zł, w tym EFRR: 25 mln 215 tys. zł;
woj. podkarpackie:
- Miasto Jasło – Zielono-niebieska infrastruktura w Jaśle - kwota projektu: 3 mln 771 tys. zł, w tym EFRR: 3 mln 205 tys. zł;
- Gmina Stalowa Wola - Kompleksowe dostosowanie Miasta Stalowa Wola do ekstremalnych stanów pogodowych poprzez rozwój zielono – niebieskiej infrastruktury – kwota projektu: 38 mln 269 tys. zł, w tym EFRR: 20 mln 129 tys. zł;
- Gmina Miasta Dębica – Adaptacja miasta Dębica do zmian klimatu – kwota projektu: 16 mln 207 tys. zł, w tym EFRR: 13 mln 776 tys. zł;
- Gmina Miasto Krosno – Rozwój zielono-niebieskiej infrastruktury na Rynku w Krośnie – kwota projektu: 6 mln 77 tys. zł, w tym EFRR: 5 mln 153 tys. zł;
woj. świętokrzyskie:
- Gmina Ostrowiec Świętokrzyski – Zagospodarowanie Rynku w Ostrowcu Świętokrzyskim z udziałem rozwiązań z zakresu zielono – niebieskiej infrastruktury - kwota projektu: 5 mln 106 tys. zł, w tym EFRR: 4 mln 340 tys. zł;
- Gmina Busko-Zdrój – Adaptacja do zmian klimatu poprzez zmniejszenie podatności miasta Busko-Zdrój na niekorzystne zjawiska pogodowe z uwzględnieniem małej retencji – kwota projektu: 20 mln 26 tys. zł, w tym EFRR: 17 mln 22 tys. zł;
woj. warmińsko-mazurskie:
- Gmina Miejska Bartoszyce – Zielono-niebieskie Bartoszyce – kwota projektu: 16 mln 288 tys. zł, w tym EFRR: 13 mln 844 tys. zł.
Drugi nabór w działaniu 2.2 Adaptacja do zmian klimatu programu FEPW planowany jest na wrzesień 2024 roku.
Zmiany klimatu – każdy może się wykazać
Przeciwdziałanie zmianom klimatu to nie tylko domena naszych samorządów. Każdy z nas swoimi codziennymi wyborami może pomóc naturze. Wiedzą o tym uczniowie szkół podstawowych w Polsce Wchodniej, gdyż Klimat był tematem przewodnim tegorocznej Lekcji o Funduszach Europejskich. Jeżeli chcesz się dowiedzieć więcej – zapraszamy do zapoznania się z filmem i komiksem!
Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027
Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej to kontynuacja wsparcia dla wschodnich województw, aby przyspieszyć ich rozwój. Program jest finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Program będzie służył utrwaleniu warunków sprzyjających konkurencyjności gospodarki oraz wyższej jakości życia w sześciu województwach Polski Wschodniej: warmińsko-mazurskim, podlaskim, lubelskim, świętokrzyskim, podkarpackim oraz regionalnym mazowieckim (bez Warszawy i 9 otaczających ją powiatów).
Z programu dofinansowywane będą projekty nastawione na biznes, adaptację miast do zmian klimatu, rozwój niskoemisyjnej mobilności miejskiej, ochronę bioróżnorodności, rozwój inteligentnych sieci dystrybucji energii, zwiększenie dostępności kolejowej i drogowej oraz rozwój zrównoważonej turystyki. Budżet programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej na lata 2021-2027 wyniesie 2,64 mld euro.